Auta typu VAN - co się z nimi stało?

Auta typu VAN – miały w przeszłości swoje miejsce w wielu firmach, dziś jednak znikają z rynku. Co je spotkało?
W przeszłości ciężarówki na bazie niewielkich samochodów osobowych były standardem w niemal każdej firmie. Dzisiaj, przeszukując katalogi producentów, trudno znaleźć taki model – być może z wyjątkiem jednego kraju.
Na początku XXI wieku polskie drogi były zdominowane przez charakterystyczne samochody dostawcze, głównie z segmentu B, choć zdarzały się również modele z segmentu A. Dzisiaj jednak auta dostawcze oparte na osobówkach praktycznie zniknęły z rynku. Ich miejsce zajmują rdzewiejące pojazdy z flot i komisy, z przebiegiem często przekraczającym pół miliona kilometrów.
Spójrzmy więc na tę ciekawą historię. Dla ułatwienia będziemy odnosić się do tych modeli per „auta typu Van”, jako że większość z nich nosiła tę nazwę.
Filozofia stworzenia tych pojazdów była prosta – należy wziąć małe, bądź kompaktowe auto z oferty producenta, usunąć tylne siedzenia, a tylne szyby wymienić na blachę lub przyciąć. Tak powstały samochody typu Van, które były tańszą alternatywą dla furgonetek, bardziej poręczną i lepiej dostosowaną do potrzeb przedsiębiorców.
Pierwsze modele powstawały na przełomie lat 70. i 80., w tym Volkswagen Golf mk1, Opel Kadett D/Vauxhall Astra I oraz Fiat Marengo bazujący na Fiacie 131. Popularność tych pojazdów wzrosła również w Stanach Zjednoczonych w latach 80., choć tam powstawały na bazie rodzinnych vanów.
Pierwszym popularnym autem typu Van w Polsce był Fiat Cinquecento Van, wprowadzony na rynek w 1997 roku. Był tani, oszczędny i idealny dla młodyego polskiego kapitalizmu. Jego następcy, Seicento Van oraz Panda Van, zyskały jeszcze większe uznanie dzięki praktyczności, np. dodatkowym drzwiom i niskim progowi załadunku. Na polskich drogach można było spotkać także Opla Corsę C, Forda Fiestę, Peugeota 206 i Daewoo Matiza.
Jednak samochody typu Van powoli stają się zapomniane. Dziś jedynym przykładem w polskim katalogu jest Fiat Panda III w wersji Van, oferowany przez Fiat Professional, mimo że najnowsze dostępne modele mają datę 2023. Pojazdy, które kilka lat temu były najpopularniejsze, obecnie są mocno eksploatowane przez dostawców.
Sektor aut typu Van w Polsce praktycznie umarł. Przyczyną jest zmiana przepisów w 2011 roku, która umożliwiła odliczanie podatku VAT od samochodów osobowych. Dlatego przedsiębiorcy zaczęli wybierać standardowe wersje aut, które przewożą więcej pasażerów, a w przypadku transportu większych ładunków wystarczyło złożyć siedzenia.
Jednak istnieje jedna enklawa, która nadal cieszy się zainteresowaniem w rynku vanów – jest nią Wielka Brytania. Tam auta typu Van, znane jako CDV (car-derived vans), są dobrze znane i wciąż popularne.
Brytyjskie prawo dokładnie definiuje te pojazdy, określając je jako dostawcze bazujące na osobowych, z maksymalną masą całkowitą do dwóch ton. Tego rodzaju pojazdy cieszą się szeregiem ulg podatkowych oraz nie podlegają ograniczeniom prędkości związanym z większymi ciężarówkami.
W Wielkiej Brytanii wciąż można spotkać wiele modeli opartych na różnych samochodach, jak Vauxhall Corsavan czy Ford Fiesta Van. Na zakończenie prezentuję listę moich ulubionych samochodów typu van z rynku brytyjskiego.
Więcej fascynujących historii motoryzacyjnych znajdziesz na naszej stronie!