India-Pakistan Spanningen Variant in Kashmir

Na de verwoestende oorlogen in Oekraïne en Gaza heeft de wereld niet behoefte aan een nieuw conflict, vooral niet tussen twee nucleaire grootmachten. Toch kijken we opnieuw toe hoe India en Pakistan op de rand van een oorlog staan, opnieuw over Kashmir.

Wat gebeurt er nu? Twee weken na een dodelijke aanval op toeristen in het door India bestuurde Kashmir heeft India luchtaanvallen uitgevoerd in Pakistan en in het door Pakistan bestuurde Kashmir in een militaire operatie die 'Operatie Sindoor' is genoemd.

Volgens het ministerie van Defensie van India waren de aanvallen een reactie op de aanslag van 22 april in het populaire vakantieoord Pahalgam, waar 25 Indiërs en één Nepalees slachtoffer werden van een schietpartij. India beweert dat de aanvallen gericht waren op 'terroristische infrastructuur' die gebruikt werd voor het plannen van dergelijke aanvallen. Delhi benadrukt dat de aanvallen 'gemeten' waren en opzettelijk militaire locaties in Pakistan hebben vermeden.

Pakistan schetst echter een heel ander verhaal. Ambtenaren daar stellen dat de acties van India ongefundeerd waren en op burgerdoelen gericht waren. Premier Shehbaz Sharif beschreef het als een 'gruwelijke daad van agressie' en waarschuwde dat deze niet ongestraft zou blijven.

De spanningen zijn snel opgelopen:

• Pakistan meldt dat vijf Indische vliegtuigen en een drone zijn neergeschoten.
• India heeft op die claims niet gereageerd.
• Het Pakistaans leger zegt dat 26 mensen zijn omgekomen en tientallen gewond zijn geraakt door de Indische luchtaanvallen.
• India beweert op zijn beurt dat zeven burgers zijn omgekomen door retaliatoire Pakistaanse artilleriebeschietingen in het door India bestuurde Kashmir.

Waar waren de aanvallen? India zegt negen locaties te hebben aangevallen, allemaal plekken waar aanvallen werden 'gepland en geleid'. Deze omvatten gebieden in zowel het door Pakistan bestuurde Kashmir als in Pakistan zelf.

Pakistan meldt dat de getroffen gebieden onder andere Muzaffarabad en Kotli (door Pakistan bestuurd Kashmir) en Bahawalpur (Punjab, Pakistan) omvatten. Terwijl India deze plaatsen als terroristenkampen beschrijft, betoogt Pakistan dat het burgerzones waren en beschuldigt India van het fabriceren van een rechtvaardiging voor de aanvallen.

Wat heeft India tot de aanvallen gebracht? De directe aanleiding was de aanval van 22 april in Pahalgam, de ergste burgerlijke slachting in Kashmir in 20 jaar. Overlevenden zeggen dat de militanten zich specifiek richtten op hindoes – een beangstigende detail dat India schokte.

Hoewel geen enkele groep de verantwoordelijkheid heeft opgeëist, en India geen dader officieel heeft genoemd, beweren Indische politiefunctionarissen dat twee van de aanvallers Pakistaanse nationaliteiten hebben. Delhi beschuldigt Islamabad al lange tijd van steun aan militante groepen die in Kashmir opereren, een claim die Pakistan consequent ontkent.

Premier Narendra Modi heeft snelle wraak beloofd, zeggende dat de aanvallers 'buiten hun verbeelding' zouden worden gestraft. Deze luchtaanvallen worden door India gepositioneerd als precies dat – een signaal van sterkte en afschrikking.

Maar als sterkte het doel is, waar eindigt het dan? Kashmir is niet onbekend met bloedvergieten. Sinds de deling van Brits-Indië in 1947 hebben India en Pakistan twee oorlogen gevoerd over de regio, naast talloze schermutselingen. Beide landen claimen Kashmir volledig, maar beheersen verschillende delen ervan. Op de grond heeft de regio decennia van gewapende opstanden, een zware militaire aanwezigheid en reguliere geweldsincidenten tegen zowel soldaten als burgers meegemaakt.

De intrekking van Artikel 370 door India in 2019 – dat de semi-autonome status van de regio ophefte – was een keerpunt. Hoewel deze zet internationale kritiek opriep en protesten uitlokte, zag de regio ook een scherpe daling van de militante activiteit en een oplving in het toerisme.

Maar met de aanval in Pahalgam worden oude spoken opnieuw wakker. Het geweld dreigt jaren van relatieve rust ongedaan te maken.

Hoe dichtbij zijn we bij oorlog? Gevaarlijk dichtbij. Dit is niet de eerste keer dat India aanvallen heeft uitgevoerd over de Line of Control (LoC), de de facto grens in Kashmir. Vergelijkbare acties volgden op de Uri-aanval in 2016 en de Pulwama-bomaanval in 2019, toen 40 Indische paramilitairen werden gedood, wat India ertoe aanzette diep in Balakot, Pakistan, te slaan.

Die incidenten hebben de landen op de rand van oorlog gebracht, maar oorlog werd net afgewend. Dit keer lijkt het risico groter. Beide landen tonen militaire kracht. De grenzen zijn gespannen. Diplomaten zijn uitgewezen. Burgers sterven opnieuw. En laten we niet vergeten – India en Pakistan zijn nucleaire machten.

De wereld kan zich geen nieuwe oorlog veroorloven. Oekraïne. Gaza. Soedan. Jemen. De wereld verdrinkt al in geweld. Het laatste wat de aarde nodig heeft, is een nieuwe verwoestende oorlog, vooral tussen landen met nucleaire arsenalen en diep gewortelde vijandigheid.

Waar zijn de vredesmakers? Waar is de urgentie in diplomatieke kringen? Tot nu toe is de internationale reactie gematigd:

• VN-secretaris-generaal Antonio Guterres heeft opgeroepen tot 'maximale terughoudendheid'.
• Andere wereldleiders zijn stil gebleven of hebben slechts vage oproepen tot vrede gedaan.

Dat is niet genoeg.

Diplomatie, geen luchtgevechten. India heeft het recht om zijn burgers te verdedigen. Pakistan heeft het recht om ongefundeerde beschuldigingen te verwerpen. Maar beide moeten de catastrofale prijs van escalatie onder ogen zien. Wereldleiders moeten meer doen dan 'hoop' op vrede; ze moeten actief druk uitoefenen op beide landen om te de-escaleren, de aanval in Pahalgam via internationale kanalen te onderzoeken en weer in dialoog te treden.

We kunnen luchtaanvallen niet normaliseren. We kunnen een wraakcyclus van bombardementen niet normaliseren. En we kunnen ons geen nieuwe front in de wereldwijde oorlogszone veroorloven. De wereld bloedt. Diplomatie is het enige pleister dat overblijft.